19

Tuesday, March

Prawo i Podatki

Przestępczość zorganizowana w Szwajcarii
 /  / Przestępczość zorganizowana w Szwajcarii
Przestępczość zorganizowana w Szwajcarii

Przestępczość zorganizowana w Szwajcarii

Przestępczość zorganizowana w Szwajcarii

Szwajcaria ze względu na stabilność ekonomiczną i polityczną oraz znany na całym świecie profesjonalizm sektora bankowego i innych usług finansowych od zawsze była krajem atrakcyjnym dla wielu klientów, w tym niestety także dla zorganizowanych grup przestępczych. W latach siedemdziesiątych XX w. wykryte zostały pierwsze przypadki wykorzystywania banków szwajcarskich do prania brudnych pieniędzy przez zagranicznych klientów. Wymogło to na władzach tego kraju podjęcie odpowiednich działań dla zapobiegania napływowi kapitału pochodzącego z przestępczej działalności, który mógłby przy wykorzystaniu instytucji finansowych zostać wprowadzony do legalnego obrotu.

W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia szwajcarskie prawo karne zostało przygotowane, w sposób będący przykładem w skali europejskiej, do walki z przestępczością zorganizowaną. Wprowadzone zmiany skierowane zostały właśnie przeciwko najpoważniejszemu zagrożeniu, a więc lokowaniu zysków z działalności przestępczej w instytucjach finansowych i legalnych przedsięwzięciach.

Prawnokarne środki walki z przestępczością zorganizowaną w Szwajcarii wprowadzono w ramach dwóch pakietów. Pierwszy z nich dotyczył zwalczania procederu prania brudnych pieniędzy i obejmował regulacje, które weszły w życie z dniem 1 sierpnia 1990 r. Nowelizacją ustawy karnej (Szwajcarski kodeks karny z 21 grudnia 1937 roku – Schweizerisches Strafgesetzbuch) dokonano penalizacji przestępstwa prania brudnych pieniędzy – art. 305bis oraz penalizacji braku ostrożności profesjonalistów w zakresie operacji finansowych – art. 305ter. Zapisy te znalazły się w tytule XVII szwajcarskiego kodeksu karnego dotyczącego przestępstw przeciwko wymiarowi sprawiedliwości. Istotnym jest w tym wypadku, iż pranie brudnych pieniędzy jest przestępstwem formalnym, sposób działania zaś sprawcy może przybierać różne formy – wystarczy, aby były one w stanie udaremnić wykrycie pochodzenia, odnalezienie lub konfiskatę wartości majątkowych. Przedmiotami wykonawczymi tego przestępstwa mogą być zarówno rzeczy ruchome jak i nieruchome, wierzytelności lub inne prawa majątkowe, pieniądze oraz innego rodzaju korzyści mające walor majątkowy pochodzące jednakże ze zbrodni określonych w art. 9 ust. 1 szwajcarskiego kodeksu karnego.

Kolejny pakiet środków przeciwko przestępczości zorganizowanej wszedł w życie 1 sierpnia 1994 roku i zawierał trzy elementy:

– penalizację udziału w organizacji przestępczej,

– przepadek majątku należącego do zorganizowanej grupy przestępczej,

– prawo banków do złożenia stosownego zawiadomienia w związku z podejrzeniem procederu prania brudnych pieniędzy.

Pierwszy z wymienionych wyżej elementów zawarty został w art. 260ter szwajcarskiego kodeksu karnego, który określa przestępstwem już sam udział w organizacji przestępczej lub jej wspieranie niezależnie od tego, czy sprawca uczestniczy w popełnianiu konkretnych przestępstw stanowiących obszar aktywności danej grupy. Zgodnie z brzmieniem przywołanego przepisu karze więzienia do lat pięciu podlega „kto uczestniczy w organizacji, która utajnia swoją strukturę i skład osobowy, a która realizuje swe cele popełniając przestępstwa z użyciem przemocy lub stosuje przestępcze metody lub kto taką organizację w jej przestępczej działalności wspiera”.

Przepadek majątku należącego do zorganizowanej grupy przestępczej możliwy jest na mocy art. 59 ust. 3 szwajcarskiego kodeksu karnego, który stanowi, iż „ sędzia orzeka przepadek wszelkich wartości majątkowych, które pozostają we władzy dyspozycyjnej organizacji kryminalnej. W przypadku wartości majątkowych osób należących do organizacji kryminalnej albo taką wspierających, zachodzi domniemanie, że pozostają one w dyspozycji organizacji kryminalnej dopóki nie zostanie dowiedzione, że jest inaczej.” Zwrócić należy uwagę, że przepadek dotyczy wartości pozostających w dyspozycji organizacji niezależnie od ich źródła pochodzenia zaś w odniesieniu do uczestników grupy kryminalnej faktycznie ograniczono zasadę domniemania niewinności, nakładając ciężar dowodu co do władztwa nad wartościami majątkowymi na oskarżonych.

Trzeci element pakietu środków przeciwko przestępczości zorganizowanej to określone w art. 305ter ust. 2 szwajcarskiego kodeksu uprawnienie do informowania organów ścigania o jakichkolwiek śladach mogących wskazywać na przestępcze pochodzenie wartości majątkowych. Jest to jedynie prawo a nie obowiązek przysługujący tzw. profesjonaliście finansowemu, które stanowi kontratyp naruszenia tajemnicy handlowej czy bankowej.

10 października 1997 roku uchwalona została ustawa federalna o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy w sektorze finansowym, która weszła w życie 1 kwietnia 1998 r. Ustawa ta reguluje zwalczanie prania brudnych pieniędzy w rozumieniu art. 305bis kodeksu karnego.Przepisy ustawy rozszerzają dotychczasowy zakres podmiotowy i przedmiotowy systemu przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy. Ustawie podlegają dwie grupy podmiotów:

– tzw. profesjonaliści . banki, zarządzający funduszami, instytucje ubezpieczeniowe, podmioty dokonujące obrotu papierami wartościowymi oraz domy gry;

– inne podmioty, które zawodowo zajmują się przyjmowaniem, przechowywaniem w depozycie lub pomocą w inwestowaniu lub transferami wartości majątkowych należących do osób trzecich.

Ustawa zawiera też szereg wyłączeń. Obejmują one Szwajcarski Bank Narodowy, zawodowe instytucje oszczędnościowe zwolnione od podatku, oraz osoby świadczące usługi wyłącznie tym instytucjom, a także osoby, które świadczą usługi wyłącznie profesjonalistom lub podmiotom zagranicznym poddanym podobnemu nadzorowi.

Rozszerzenie zakresu przedmiotowego obejmuje wykonywanie obowiązków o charakterze ostrożnościowym oraz związanych z podejrzeniem wystąpienia przypadku prania brudnych pieniędzy. Do pierwszej grupy należą następujące obowiązki:

– ustalenie tożsamości klienta i beneficjanta transakcji,

– ponowne ich ustalenie, gdy są wątpliwości co do ich aktualności lub prawdziwości,

– wyjaśnienie okoliczności transakcji i jej celu, jeżeli ma ona niezwykły charakter,

– prowadzenie dokumentacji,

– zapewnienie odpowiedniej organizacji pracy, aby uniemożliwić wykorzystania podmiotu w procederze prania pieniędzy.

Do drugiej grupy należą obowiązki:

– powiadomienia odpowiedniego urzędu o podejrzeniu wystąpienia przypadku prania brudnych pieniędzy,

– blokowanie dóbr związanych z podejrzeniem.

About the author:

Related posts